BAHAR DEPRESYONU NEDİR?
Bu günlerde artık yavaş yavaş kış bize yaklaştığı, güneş uzaklaştığını göstermeye başladığı günleri yaşamaya başladık. Kış yaklaştıkça yazın yükselen güneş artık eskisi kadar içimizi ısıtamaz hale gelmeye başlıyor. Yeşil ağaçlar, renkli çiçekler yerini sararmış yapraklara, solmuş çiçeklere bırakmaya başladı. Durum böyle olunca ruhumuzda da iniş-çıkışlar artmaya başladı. Bahar geçişlerinde duygusal dalgalanmalar, depresyon, panik atak ve kaygı bozukluğu gibi durumlar artış gösterebiliyor ya da geçmişte yaşadıysak tekrarlayabiliyor.
Havaların çok hızlı değişmesi insanlar üzerinde duygu durum bozukluklarına sebebiyet veriyor. Bu nedenle de kendiniz bu zamanlarda keyifsiz, hayata karşı isteksiz, agresif, yorgun hissedebilirsiniz.
Bahar depresyonu ile ilgili en çok yapılan hata, bu durumu geçici bir moral bozukluğu gibi görerek hafife almaktır. Çünkü bu duygu durum bozukluğu bazı kişilerde giderek ağırlaşır ve sürekli bir depresyon haline gelebilir. Bu yüzden konuyu ciddiye alarak, motivasyonumuzu yüksek tutabilmek için gerekli adımları atmamız germektedir.
Bahar Depresyonunun Belirtileri Nelerdir?
Çoğu durumda bahar depresyonun belirtileri sonbaharın ortalarında başlayarak kış aylarının ortalarına kadar devam eder ve ilkbahar döneminde tekrarlar fakat yaz aylarında tamamen ortadan kalkar. Bahar depresyonunun belirtiler hafif bir şekilde başlar ve mevsim ilerledikçe daha şiddetli hale gelebilir. Kaygı, uykusuzluk, sinirlilik, ajitasyon, kilo kaybı, iştahsızlık, cinsel dürtülerde artış veya azalma, sorumlulukları ihmal etme, dikkat kaybı ve unutkanlığa yol açabilir. Bu nedenle kendinizi bazı günler daha durgun veya daha keyifsiz hissetmeniz normaldir. Ancak bir anda bu şekilde hissetmeye başladıysanız ve bu şekilde hissetmeye devam ediyorsanız, ayrıca normalde yaptığınız günlük aktivitelerinizi yaparken bile motive edilmeye ihtiyaç duyuyorsanız bir uzmandan destek almanız sizin açınızdan faydalı olacaktır. Ayrıca uyku alışkanlıklarınız ve iştah durumunuz değiştiyse, umutsuzluk hissine kapılıyorsanız, intihar fikri aklınıza geliyorsa ya da kendinizi daha rahat hissetmek için alkol almaya ihtiyaç duyuyorsanız, ilk işiniz bir psikolog/psikolojik danışmanla görüşmek olmalıdır. Unutmayın tüm bunlar sizin gerçek duygu ve arzularınız değil. Kendiniz için çaba sarf ederseniz geçici bir duruma dönüşecektir.
Bahar Depresyonunun Sebepleri Nelerdir?
Bahar depresyonunun neden kaynaklandığı kesin olarak bilinmemektedir. Bütün ruhsal sağlık sorunlarında olduğu gibi bu durumun da genetik faktörler, yaş ve büyük ölçüde vücudun doğal kimyasal yapısının rol oynadığı düşünülmektedir. Bahar depresyonunu tetikleyen faktörlerden bazıları şunlardır:
Biyolojik saatiniz:ilkbahar ve yaz aylarında güneş ışığı seviyesinin ve süresinin artması, gün içerisinde uyanık kalma sürenizi arttırmanız yönünde vücudunuzu uyararak vücudunuzun iç saatini bozabilir, Sarkadiyen ritimdeki bozulma da depresyon duygularına yol açabilir.
Serotonin seviyesi: Beyindeki kimyasal maddelerden birisi olan serotonin miktarındaki düşüş mevsimsel duygulanım bozukluğunu tetikleyebilir. Güneş ışığı miktarının azalması serotonin salgılanmasını azaltarak depresyon oluşumuna sebep olabilir
Melatonin seviyesi:Mevsim değişikliği uyku düzeni ve kalitesini etkileyen, melatonin hormonunun dengesini bozabilir.
Bahar Depresyonundan Nasıl Kurtuluruz?
Bahar depresyonunu şiddetli bir şekilde yaşıyor ve günlük hayatınız sekteye uğramaya başladıysa ilk olarak bir psikolog/psikolojik danışmandan destek almalısınız. Psikolog/psikolojik danışman size bu durumdan kurtulmanız için yol gösterecektir. İlaç desteğine ihtiyacınız olduğunu düşünürse sizi bir psikiyatriste yönlendirecektir. Ancak bunun yanında yaşam tarzınızda yapacağınız bazı değişiklikler veya uygulayabileceğiniz evsel tedaviler de kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olarak, tedavinizi olumlu yönde etkileyecektir.
- Yaşam alanınızın daha aydınlık olmasını sağlayın:Evinizin en çok ışık alan odasını aktif olarak kullanabilirsiniz. Panjur ve perdeleriniz gün ışığının olduğu saatlerde açık olmasını sağlamaya çalışın. Evde ve iş yerinde mümkün olduğunca pencerelere yakın yerlere oturmaya çalışın.
- Dışarıda vakit geçirmeye çaba sarf edin: Uzun bir yürüyüş yapın, öğle yemeğinizi açık bir alan tercih edin ya da sadece bir bankta oturarak güneşlenin. Özellikle sabahın erken saatlerinde 2 saat kadar gün ışığı altında vakit geçirmek, soğuk ve bulutlu günlerde bile daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır.
- Düzenli olarak egzersiz yapın:Fiziksel egzersizler bahar depresyonu sonucunda artan anksiyete ve stresin önlenmesine yardımcı olur. Daha fit olmak kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır. Bu da ruh halinizi olumlu yönde etkiler.
- Tedavi planınızı sekteye uğratmayın: Terapi seanslarınızı planlanan zamanlarda gerçekleştirmeye ve kullanmanız gereken ilaçlar varsa onların düzenli ve saatli kullanmaya gayret edin. Ben artık iyiyim deyip ilaçları ve seansları bir kereden kesmeyin.
- Kendinize iyi bakmaya çalışın: Yeterince uyumaya, zamanlı ve düzenli beslenmeye, bol su içmeye, açık alanlarda yürüyüş yapmaya gayret edin.
- Stres yönetimine özen gösterin: Bir uzmandan stres yönetimi hakkında bilgi edinin. Kontrol altında tutulamayan stres depresyon, aşırı yemek yeme ya da sağlıksız düşünce ve davranışlara sebebiyet verebilir.
- Sosyal olmaya gayret edin: Kendinizi ruhsal olarak kötü hissettiğiniz zaman sosyalleşmek de zor gelebilir. Yine de çevrenizde olmasından keyif aldığınız,size iyi geldiğine inandığınız kişilerle iletişime girmek için çaba sarf edin.
- Bir beslenme uzmanından destek alın: Bazı besinlerin depresyona karşı etkili olduğu düşünülmektedir. Yapılan araştırmalarda bunun doğru olduğunu gösterir durumda. Depresyonu azaltabilecek besinleri diyet listenize eklemeye gayret edin. Örneğin; balık, yeşil çay, kakule, kaju, lahana, kuşkonmaz, B-D-E vitamini, ginseng vb.
- Seyahate çıkın: Eğer mümkünse size iyi geleceğine inandığınız bir yere küçük bir seyahat organize edin. Hatta bu seyahate birkaç yakın arkadaş da eklerseniz harika olur.